Grzegorczyk Jan

Z Ozopedia - internetowa Encyklopedia miasta i gminy Ozorków
Wersja z dnia 08:05, 26 mar 2017 autorstwa Dorota Żerkowska (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Jan Grzegorczyk


Grób Jana Grzegorczyka

Jan Grzegorczyk (ur. 10 maja 1899 r. w Ozorkowie, zm. 23 lutego 1969 r. w Ozorkowie) – burmistrz i naczelnik m. Ozorkowa, działacz polityczny i samorządowy.

Biografia

Syn Franciszka i Stanisławy z d. Bednarskiej, małżeństwa Grzegorczyków. Ojciec był z zawodu szewcem, a mama prządką.

Po ukończeniu szkoły powszechnej, od 13. roku życia podjął pracę w Zakładach Towarzystwa Schlösserowskiej Przędzalni, Bawełny i Tkalni w Ozorkowie. Równocześnie skończył szkołę przyfabryczną. W czasie I wojny światowej wyjechał na tzw. saksy do Prus (w l. 1916-1919). W l. 1920-1922 odbył służbę wojskową w 10. Kaniowskim Pułku Artylerii Lekkiej w Łodzi. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Pododdziały Pułku walczyły 31 sierpnia 1920 r. w bitwie pod Komarowem.

W Łodzi Jan Grzegorczyk uzupełnił wykształcenie w zakresie czterech klas gimnazjum. Po powrocie do Ozorkowa pracował w fabryce na Strzeblewie jako tkacz.

Równocześnie zaangażował się w działalność TUR-u[1], w l. 1924-1925 pełnił funkcję sekretarza. Działał też w Związku Zawodowym Robotników i Robotnic Przemysłu Włókienniczego w Polsce. Został wybrany delegatem fabrycznym. Stał się aktywnym organizatorem i współorganizatorem strajków. Wybrany był członkiem komitetu fabrycznego.
Współpracował z działaczami komunistycznymi i kolportował komunistyczną literaturę, za co w 1926 r. wydalono go z TUR.
W l. 1927-1938 był członkiem i aktywistą MOPR[2], zbierał składki i pomagał rodzinom aresztowanych komunistów.

W 1928 r. wziął ślub z Heleną z Targalskich (córką Józefa Targalskiego i Rozalii Zwawczyk), owocem ich związku jest jedyny syn, Zbigniew

30 września 1939 r. został zmobilizowany do WP i brał udział w wojnie obronnej, służąc w pułku artylerii polowej. Podczas obrony Warszawy został kontuzjowany i wzięty do niemieckiej niewoli, z której udało mu się uciec.

W 1943 r. wstąpił do PPR[3]. Był członkiem egzekutywy KM PPR, od 1948 r. PZPR. Od stycznia 1945 r. organizował pracę administracji w Ozorkowie.

Pełnione funkcje

  • 1946-1952 burmistrz m. Ozorkowa
  • 1952-1958 naczelnik m. Ozorkowa[4]
  • Od 1950 przewodniczący MRN w Ozorkowie
  • Od 1958 na rencie dla zasłużonych

Osiągnięcia

W czasie długiej kadencji (1946-1958) Jana Grzegorczyka, jako gospodarza miasta, dokonano wielu przedsięwzięć:

Zakłady przemysłowe

  • Odbudowano Ozorkowskie Zakłady Przemysłu Bawełnianego (później Morfeo) wraz z jego gruntowną modernizacją i uruchomieniem wydziału wykończalni
  1. Oddano do eksploatacji nową elektrociepłownię o mocy 3,6 MW
  2. Uruchomiono zakładową automatyczną centralę telefoniczną
  3. Uruchomiono przedszkole zakładowe
  4. Wybudowano 3-kondygnacyjny budynek hotelu ze stołówką, tzw. bursę przy ul. Zielony Rynek, ob. ul. Stypułkowskiego
  5. Wybudowano budynek mieszkalny dla 6-ciu rodzin przy ul. Żwirki i oddano do użytkowania budynek dla 10 rodzin przy ul. Łęczyckiej
  6. Utworzono gospodarstwo rolne tzw. zaopatrzenia robotniczego, funkcjonujące w l. 1953-1958 o pow. 80 ha we Wróblewie i 70 ha w Czerchowie
  7. Oddano do użytkowania nowy żłobek przy ul. Żwirki
  • Ozorkowskie Zakłady Przemysłu Wełnianego (później FRESCO)
  1. Scalono siedem małych zakładów przy ul. Maszkowskiej i ul. Wyszyńskiego
  2. Zorganizowano produkcję tkanin wełnianych
  3. Wybudowano żłobek i przedszkole przy ul. Zgierskiej
  • Ozorkowskie Zakłady Przemysłu Odzieżowego (później LATONA)
  1. Odbudowano spalony zakład STRIWA[5]
  2. Uruchomiono produkcję konfekcyjną
  • Uruchomiono produkcję pończoszniczą przy ul. Sienkiewicza. Zakład podlegał firmie SANDRA w Aleksandrowie Łódzkim.

Firmy komunalne

  • Zorganizowano przedsiębiorstwo gospodarki komunalnej
  • Zorganizowano przedsiębiorstwo gospodarki mieszkaniowej i komunalnej
  • Zorganizowano przedsiębiorstwo budowlano-remontowe
  • Zorganizowano przedsiębiorstwo handlowe pn. Miejski Handel Detaliczny i przedsiębiorstwo transportowe WPTW

Jednostki spółdzielcze

  • Reaktywowano działalność Powszechnej Spółdzielni Spożywców „SPOŁEM”
  • Oddano do eksploatacji piekarnię przy ul. Kochanowskiego
  • Zorganizowano działalność Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” przy ul. Wyszyńskiego i ul. Prostej
  • Przeniesiono Ozorkowską Spółdzielnię Mleczarską z ul. Nowe Miasto do budynków przy ul. Cegielnianej
  • Uruchomiono w nowym budynku produkcję gorseciarską jako Spółdzielnia im. St. Działka przy ul. Listopadowej
  • Powołano Ozorkowską Spółdzielnie Mieszkaniową i oddano 18 mieszkań w budynku przy ul. Nowy Rynek 11 (1958 r.)

Budownictwo komunalne

  • W 1954 r. oddano do użytku pierwszy blok w Ozorkowie o 18 mieszkaniach przy ul. Wyszyńskiego 37
  • W 1956 r. zakończono budowę 5 bloków: pl. Jana Pawła II nr 9, Kościelna 1 i 3, Kościuszki 26 i Wyszyńskiego 47. Łącznie 65 mieszkań

Infrastruktura miejska

  • Położono nawierzchnię brukowaną w ulicach: Traugutta, Praga, Południowa, Narutowicza, Konopnickiej, Łąkowa, Nowe Miasto – część górna do ul Adamówek, Słowackiego, Poprzeczna, Średnia, Żwirki – uzupełnienie.
  • Zerwano bruk z Rynku (pl. Jana Pawła II) i położono trylinkę, a także położono nawierzchnię z trylinki w ulicach: Berka Joselewicza, Kościelna i Prosta.
  • Wywiercono studnie głębinowe i rozpoczęto budowę sieci wodno-kanalizacyjnej
  • Urządzono park nad Bzurą, wyburzono ruiny fabryki w parku
  • Poszerzono obszar lasku miejskiego przez nowe nasadzenia drzew
  • Uruchomiono stację kolejki wąskotorowej Ozorków Centralny
  • Zelektryfikowano peryferia miasta, założono oświetlenie uliczne
  • Uruchomiono komunikację autobusową (przelotową)

Obiekty oświatowe i sportowe

  • Wybudowano budynek Przedszkola nr 1 przy ul. Wigury
  • Wybudowano salę gimnastycznej przy Szkole nr 2, przy ul. Słowackiego
  • Dokończono budowę Szkoły Podstawowej nr 4 wraz z salą gimnastyczną
  • Oddano do użytku Szkołę Podstawową nr 5 wraz z salą gimnastyczną przy ul. Cegielnianej 25
  • Zorganizowano gimnazjum i liceum dla dorosłych
  • Powstało gimnazjum ogólnokształcące im. St. Żeromskiego
  • Utworzono szkolnictwo zawodowe
  • Reaktywowano hufiec ZHP i wyposażono w sprzęt
  • Utworzono Miejską Bibliotekę Publiczną
  • Utworzono bibliotekę zakładową przy OZPB
  • Utworzono świetlicę przy OZPW, a po dobudowaniu dużej sali przekształcono w Międzyzakładowy Klub Kultury Włókniarz
  • Powołano Dom Kultury Dzieci i Młodzieży w dawnym budynku Scheiblerów

Służba zdrowia i opieka społeczna

  • Utworzono ubezpieczalnię społeczną przy ul. Wigury
  • Utworzono ambulatorium przy OZPB przy ul. Łęczyckiej
  • Utworzono szpital przy ul. Mickiewicza, przekształcony w dom opieki społecznej i izbę porodową
  • Utworzono poradnię zakładową przy OZPW, ul. Wyszyńskiego
  • Utworzono filię pogotowia ratunkowego

Sport

  • Reaktywowano klub sportowy RKS „ Włókniarz” z sekcjami: piłka nożna, kolarstwo, boks, lekka atletyka, piłka siatkowa, piłka ręczna, tenis stołowy.
  • Powołano Ligę Obrony Kraju

Inne jednostki

  • Uruchomiono stację paliwową CPN (1952)
  • Wybudowano lecznicę dla zwierząt, przy ul. Konstytucji 3 Maja
  • Wybudowano garaże dla Ochotniczej Staży Pożarnej i przebudowano remizę

Odznaczenia

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Źródła

  • Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 2, Warszawa 1987
  • Broszura okolicznościowa Ozorków 1945-1985. Dorobek 40-lecia, Wyd. Miejski Komitet Obchodów 40-lecia PRL w Ozorkowie, Ozorków 1985

Oprac. Zdzisław Żerkowski

Przypisy

  1. Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego (TUR) – socjalistyczna organizacja oświatowo-kulturalna, działająca od 1923 do 1948 r.
  2. Międzynarodowa Organizacja Pomocy Rewolucjonistom, link: https://pl.wikipedia.org/wiki/Międzynarodowa_Organizacja_Pomocy_Rewolucjonistom
  3. Polska Partia Robotnicza.
  4. Odpowiednik burmistrza po reformie administracji w 1952 r.
  5. Nazwa z czasów okupacji od nazwisk Striegel, Wagner. Nazwa STRIWA była używana przez wiele lat po wojnie.